Niezależnie od tego, na jakim etapie naszej kariery jesteśmy, wszyscy mamy w głowie (i w naszych CV) listę umiejętności, które czynią nas przydatnymi na rynku pracy. Na tej liście zwykle najwyżej umieszczamy rzeczy, które są najbardziej „konkretne”, które możemy łatwo zmierzyć, na które „mamy papiery”. To właśnie nasze kompetencje twarde. To wszystkie umiejętności, których uczymy się w ciągu naszego życia, w przeciwieństwie do kompetencji miękkich (w tekście Co to są kompetencje miękkie – wprowadzenie i definicja) wyjaśniliśmy czym są i jak je klasyfikować, które raczej rozwijamy niż uczymy się ich od zera. Przykłady kompetencji twardych to znajomość języków obcych, konkretne wykształcenie w kierunku wykonywania danego zawodu, uprawnienia do obsługi specjalistycznych maszyn lub umiejętność używania profesjonalnego oprogramowania. To oczywiście tylko kilka przykładów, dlatego w dalszej części artykułu przyjrzymy się tematowi nieco głębiej.
Spis treści
Jak możemy podzielić kompetencje twarde?
Kompetencje twarde możemy podzielić według różnych kryteriów i pogrupować w zależności od tego, jaki ich aspekt jest dla nas interesujący:
- Ogólne i specjalistyczne: twarde kompetencje ogólne to takie, które przydadzą nam się niezależnie od tego, jaki zawód wykonujemy, których zastosowanie jest bardziej „wszechstronne”. To na przykład znajomość języka obcego, czynne prawo jazdy czy – do niedawna przecież wcale nie taka oczywista – umiejętność obsługi komputera i podstawowych programów. Kompetencje specjalistyczne mają zastosowanie tylko w konkretnych branżach i dziedzinach, co sprawia, że są rzadsze i wyróżniające.
- Konieczne i opcjonalne – w wielu zawodach są potrzebne konkretne twarde kompetencje, aby móc je wykonywać. Większość ofert pracy zawiera taki „pakiet minimum”, który musimy mieć, żeby aplikować na dane stanowisko. Z kolei to, co znajdziemy pod nagłówkiem „Mile widziane”, to kompetencje opcjonalne, które jednak warto posiadać, ponieważ podnoszą naszą konkurencyjność na rynku pracy.
- Ścisłe i humanistyczne – w dzisiejszym świecie taki podział być może już nieco przestarzały i zacierający się, zwłaszcza w nowszych dziedzinach nauki, ale wciąż jest wart wzmianki. Choćby po to, by uświadomić sobie, że czasem warto wyjść poza takie kategoryzowanie i nauczyć się czegoś spoza swojej dziedziny.
Jakie są najczęściej poszukiwane kompetencje twarde?
Świat zmienił się bardzo na przestrzeni ostatnich dekad. Powstało wiele nowych gałęzi rynku, które wcześniej nie istniały i które wymagają nowych umiejętności. Analizy rynku pokazują, że obecnie na rynku szczególnie cenione są kompetencje twarde związane z nowymi technologiami (programowanie, przetwarzanie danych w chmurze, opracowywanie algorytmów sztucznej inteligencji), mediami społecznościowymi i marketingiem (produkcja contentu audio i video, wszelkie umiejętności przydatne w marketingu internetowym, UX design) oraz analizą i przetwarzaniem ogromnych ilości danych, które wytwarza społeczeństwo. W obliczu globalizacji szczególnie przydatna staje się też znajomość języków obcych: przede wszystkim oczywiście angielskiego, bez którego w wielu branżach nie da się funkcjonować, ale korzyści przyniesie nam także znajomość hiszpańskiego, niemieckiego, francuskiego lub nieco dalej od naszego kręgu kulturowego, mandaryńskiego.
Dlaczego warto rozwijać kompetencje twarde?
Na swoje kompetencje twarde powinniśmy patrzeć jak na skrzynkę z narzędziami, które pozwalają nam wykonywać naszą pracę. Jeśli będziemy dysponowali tylko podstawowym zestawem, może się okazać, że pewne zadania będą dla nas trudniejsze do wykonania lub jakieś obszary będą dla nas niedostępne. Warto zidentyfikować, jakich specjalistycznych narzędzi można użyć w naszej pracy, aby ją przyspieszyć i ułatwić. A może trzeba sięgnąć po coś z zupełnie innej dziedziny? Nasz zestaw podstawowy też z pewnością będzie wymagał od czasu do czasu odświeżenia: tu trzeba coś naostrzyć, coś naoliwić, a coś innego wymienić zupełnie. Dzięki rozwijaniu naszego narzędziownika, czyli naszych kompetencji twardych, podniesiemy swoje zawodowe kwalifikacje i będziemy mogli czerpać satysfakcję z nauczenia się nowej rzeczy.
